SPREEKWOORD VAN DE MAAND

Aan het spinnewiel naait men niet.

Aan het spinnewiel naait men niet. Betekenis: iemand van hoge afkomst valt men met zoiets niet lastig. Oorspronkelijk: een maagd-beschermende zegswijze uit de zestiende of zeventiende eeuw. "Een spinrok is geen naairok": dat meisje vraagt men ten huwelijk, maar men gaat er niet eerst mee naar bed.

Het was gebruikelijk om eerst met meisjes naar bed te gaan alvorens ze te huwen. In boerenkringen wachtte men zelfs tot het meisje zwanger was, omdat men ten aanzien van de vererving van het boerenbedrijf geen risico wilde lopen. In de hoogste kringen echter werden meisjes nogal eens beschermd door het ouderlijk huis, totdat zij ten huwelijk werden gevraagd. De vader wenste ten aanzien van zijn dochter geen proef op de som vooraf. In deze kringen werd vaak gesponnen aan het spinnewiel, terwijl het naaien werd uitbesteed of als boerinnenwerk werd gezien. Vandaar de uitdrukking: "Een spinrok is geen naairok".

In de beschermende uitdrukking: "Aan het sprinnewiel naait men niet", heeft naaien dus de betekenis van neuken, de werkzaamheid van mensen die niet sponnen. "Naaien" werd toen niet als een platte uitdrukking beschouwd, maar de associatie met werk voor lagere kringen zal aan de "verplatting" van het woord op den duur wel hebben meegewerkt.

Bekijk alle spreekwoorden met als zoekwoord: spinnen, naald, draad.

Copyright © 2024 www.spreekwoord.nl