SPREEKWOORD VAN DE MAAND

Wie vreemd gaat, kan vreemd vertellen.

Wie vreemd gaat, kan vreemd vertellen Oorspronkelijk: wie reist, ziet veel dat thuis verteld kan worden. Van zeelieden: wie buitengaats is, kan binnengaats verhalen. De tegenstelling zit hem in "thuis", "het eigene" enerzijds en het verre vreemde anderzijds. Thuis was alles bekend, elders alles onbekend. Enkele eeuwen geleden was het gebruikelijk dat reizigers in de herbergen waar zij overnachtten een tijdelijke relatie met een vrouw aangingen. De waard of gastheer voelde zich hier zelfs enigermate verantwoordelijk voor. Bekend zijn verhalen dat de reiziger bij de vrouw van de waard sliep. Door deze gebruiken heeft in de seksistische negentiende eeuw het in den vreemde gaan of vreemd gaan de zeer beperkte betekenis gekregen van een seksuele verhouding met een ander dan de eigen vrouw.

Zo kreeg ook het "vreemd vertellen" in het spreekwoord een andere betekenis: wie vreemd gaat, gaat eromheen draaien, gaat liegen om dat te verbergen. Het ganse spreekwoord werd seksistisch verdraaid. Men vroeg de reiziger niet meer naar zijn ervaringen in het vreemde land, maar probeerde uit te vissen of hij daar een extramatrimoniale relatie had. En als deze dan toch over het vreemde land vertelde, grinnikte men dat weg: "Wie vreemd gaat, kan vreemd vertellen." Dat komt ook nu nog voor. Op deze wijze wordt de rijke, oorspronkelijke betekenis van het spreekwoord, waaruit een oprechte belangstelling voor onbekende landen en volkeren spreekt, verdrongen.

Bekijk alle spreekwoorden met als zoekwoord: vreemd, vertel(len).

Copyright © 2023 www.spreekwoord.nl